ತುಳು ಚಳವಳಿ ಹೆಗ್ಗಡ್ ಜೈಲ್‌ಡ್ ಉಪ್ಪುನಗ ಅವುಲು ತುಳುಗಡಿಬಡಿತ್ತ ದುಂಬಾಳು ಒಡಿಪುದ ಶ್ರೀನಿವಾಸ ಉಪಾಧ್ಯ ಪಣಿಯಾಡಿ, ಪುದರ್‌ಪೋತಿ ವಾಗಿ ಎನ್.ಎಸ್. ಕಿಲ್ಲೆ, ಬೊಳ್ಳಿಪಾಡಿ ಮನೆತನೊಡು ಪುಟ್ಟಿನ ಬೈಲ್ ವೆಂಕಪ್ಪ ರೈ ಇಂಚಿನ ವಿದ್ಯಾವಂತೆ ಜತೆ ಆಯರ್, ಪಣಿಯಾಡಿದಾರ್‌ಲಾ ಕಿಲ್ಲೆರಾ ತುಳು ಬಾಸೆಡ್ ಬರೆಪಿನಕುಲು, ಬಡಕಬಯಿಲ್‌ಾರೆನ ಶಿಷ್ಯ ಶೀನಪ್ಪ ಹೆಗ್ಡೆಡ್ ಪಣಿಯಾಡಿದಾರೆನ ತುಳು ಚಳುವಳಿಟ್ ಪಾಲ್ ದತೊರ ಒತ್ತೊಂಡರ್, ತುಳು ಅಪ್ಪ ಬಾಸೆ ಆದುಪ್ಪುನ ಈ ದಕ್ಷಿಣ ಕನ್ನಡ ಜಿಲ್ಲೆನ್ ತುಳು ನಾಡ್‌ಂದ್ ಪುದರ್ ದೀದ್ ಲೆಪ್ಪೋಡು, ತುಳುನಾಡ್‌ದ ಮಾತರ್‌ಾ ವಿದ್ಯಾವಂತೆರಾವೊಡು. ಅಯಿಕ್ಕಾದ್ ಮಾತ ಸಾಲೆಲೆಡ್‌ಲಾ ಎಲ್ಯ ಕ್ಲಾಸ್‌ಡ್ ತುಳುಬಾಸಡೇ ಕಲ್ಪಾವೊಡು, ತೆರಿನಕುಲು ವಿಷಯ ಸಂಗ್ರಹ ಮಲ್ತ್‌ದ್ ತುಳುಬಾಸೆದೇ ತೆರಿಪಾವೊಡು, ಗಾದೆ, ಸಂಧಿ, ಪಾಡನ, ನುಡಿಗಟ್ಟಲೆನ್ ಒಟ್ಟು ಮಲ್ತ್‌ದ್ ಅಚ್ಚಿ ಮಾವೊಡು, ಪಂಡ್‌ದ್‌ ಮೊಕುಲು ಇಸ್ಪೆರಾ ಸೇರ್‌ ತೀರಿನಾತ್ ಪೊಣೆಯ, ಅಕ್‌ಲೆ ಸಗ್ತಿ ಸಾಮನು ನಕ್ಕ ದೀಯ, ೧೯೨೮ನೇ ಇಸ್ವಿಡ್ ಒಡಿಪುಡು ಸುರುಆಯನ ಈ ಚಳವಳಿನ್ ಪತ್ತ್ ವರ ಕಾಲ ಪಣಿಯಾಡಿದಾರ್ ತನ್ನ ಸೊಂತ ಪಣವು ಪಾಡ್ದ್ ನಡಪಾಯರ್, ಆ ಕಾಲೊಡು ತುಳುವ ಸಾಹಿತ್ಯ ಮಾಲೆಡ್ ಪತ್ತೊಂಜಿ ಪುಸ್ತಕೊಲೆನ್ ಪ್ರಕಟ ಮಲ್ಲೆರ್. ಅರೆಗ್ ಆರ್ ಪಣವುಕಾಸ್‌ ವ್ಯವಹಾರೊಲೆಡ್ ಜಿಂಜ ಸೋಲಾಂಡ್. ತುಳುನಾಡ್ ಪ್ರೆಸ್, ತುಳುನಾಡ್ ಬ್ಯಾಂಕ್ ಪಂಡ್‌ದ್‌ ಮಾತಲಾ ಒಂಜೊಂಜೇ ಕೈ ಬುಡ್‌ಂಡ್. ಒಂಜಿದಿನ ಆರ್ ಒಡಿಪು ಬುಡ್ಡು ಪೋಯರ್, ಬುಡ್ಡು ಪೋಪಿನಸ್ಟ್ ದುಂಬು ತುಳುವ ಮಹಾಸಭೆನ್ ನಡಪಾವೊಂದು ಬರೊಡುಂದು ಶೀನಪ್ಪ ಹೆಗ್ಗಡೆಗ್ ಒಪ್ಪಾಯೆರ್. ೧೯೩೮ಸ್ಟ್ ೧೯೪೮ಮುಟ್ಟ ಶೀನಪ್ಪ ಹೆಗ್ಗಡ್ ತುಳುವ ಮಹಾಸಭೆ ಕಾರ್ಯಕ್ಕೆ ಆದಿತ್ತೆರ್. ಪುರಾಲ್‌ ಆರ ಬುಡಾರನೇ ಅಯಿತ ಕಾರ್ಯಾಲಯ ಆದಿತ್ತ್ಂಡ್ ಬಡಕ ಬಯಿಲ್ ಪಸ್ರಾಯರ್ ಮೆರೆನ ಸಹಾಯೊಗು ಇತ್ತೆರ್. ಆಂಡ ಆ ಸಮಯೊಡು ಜಿಲ್ಲೆಡಿತ್ತಿನ ಏತೋಜನ ಬಿದ್ದ ಬುದ್ಯಂತ ತುಳುನಾಡ ಚಳುವಳಿ ಪಂಡ ದೇಸೊನು ತುಂಡು ಮಲ್ಪುನ ದ್ರೋಹಂದ್ ಎಣ್ಣಿಯೆರ್. ಅಂಚಾದ್‌ ಅಕುಲು ಅಯಿಕ್ ಉಮೇದ್ ಕೊರ್ಜೆರ್. ಕೆಲವರ್ ಅವೆನ್ ಹಲಾ ಮಲ್ಲೆರ್. ಎದುರುಡು ಪೊರು ಪಾತೆರಿನಕ್‌ಲೆಡ್‌ಲಾ ಸಹಾಯ ಮನಕುಲು ಕಡಿಮೆ. ೧೯೪೭ ದೇಸೊದ ಬುಡುಗಡೆ ಆಯಿಬೊಕ್ಕ ತುಳು ಚಳವಳಿಟ್ಸ್ ಸೇರ್‌ದಿತ್ತಿನ ರಾಜಕೀಯ ದುಂಬಾಳುಲು ದೇಶ ಆಳುನೆಕ್ ಎಚ್ಚ ಮನಸ್ಸೇ ಕೊರಿಯೆರ್. ಕರ್ನಾಟಕ ಏಕೀಕರಣಗು ಬೆಂದಿನ ಕುಲು ಸತಾ ತುಳುನಾಡ್ ಪಣ್ಣಿನವು ಸರಿಯತ್ತೊಂದೇ ಪಂಡೆರ್. ದಿ! ಪಣಿಯಾಡಿದಾರ್ ಒಪ್ಪಾಯಿನ ಜವಾಬ್ದಾರಿನ್ ಪತ್ ಒರ ನಡಪಾಯಿ ಹೆಗ್ಗಡ್ ೧೯೪೮ಗು ತುಳುವ ಮಹಾಸಭೆನ್ ಉಂತಾಯ, ದಾಯೆ ಉಂತಾಯರ್‌ಂದ್ ಏರ್‌ಲಾ ಕೇಂಡ್‌ಜೆರ್. 7
